Dysfunkcja zwieracza Oddiego: przyczyny, objawy, postępowanie

Zwieracz Oddiego to bez wątpienia jeden z najmniej znanych mięśni w ludzkim organizmie. Z tą nazwą spotkały się wyłącznie osoby, u których występuje dysfunkcja tego zwieracza – niestety, stosunkowo trudna w zdiagnozowaniu. Czym właściwie jest zwieracz Oddiego? Jaką pełni funkcję w naszym ciele? Jakie są objawy jego niepoprawnej pracy i co można na to poradzić? Na wszystkie te pytania odpowiadamy w naszym artykule.

Zwieracz Oddiego, czyli?

Zwieracz Oddiego to mięsień gładki znajdujący się na końcu przewodu żółciowego i przewodu trzustkowego, który kontroluje przepływ żółci oraz enzymów trzustkowych do dwunastnicy. Prawidłowa praca tego mięśnia umożliwia trawienie tłuszczów, mając bezpośredni wpływ na poprawne funkcjonowanie układu pokarmowego.

Do głównych funkcji zwieracza Oddiego zaliczymy:

Regulowanie przepływu żółci i enzymów trzustkowych do jelita cienkiego;
Zapobieganie cofaniu się treści pokarmowej do przewodów żółciowych i trzustkowych;
Przeciwdziałanie infekcjom i stanom zapalnym w układzie żółciowym.

Nieprawidłowa praca zwieracza Oddiego skutkuje zaburzeniami trawienia, w szczególności wchłaniania tłuszczów, co najczęściej objawia się nieprawidłową konsystencją stolca, wzdęciami, bólem brzucha i innymi dolegliwościami gastrycznymi – początkowo w ogóle niełączonymi z dysfunkcją tego mięśnia.

Przyczyny problemów z pracą zwieracza Oddiego

Dysfunkcja zwieracza Oddiego to stosunkowo częste zaburzenie, w przebiegu którego następuje utrudniony odpływ żółci i enzymów trzustkowych. Jest to spowodowane głównie zaburzeniem pracy pęcherzyka żółciowego (zwłaszcza u osób starszych), zmianami hormonalnymi (szczególnie u kobiet, u których spadek estrogenu osłabia napięcie zwieracza Oddiego) czy przewlekłymi stanami zapalnymi dróg żółciowych (infekcje, kamica żółciowa czy refluks).

Inne częste przyczyny dysfunkcji zwieracza Oddiego to nieprawidłowa dieta (zbyt bogata w węglowodany, ale zbyt uboga w tłuszcze i błonnik pokarmowy) oraz przewlekły stres.

Objawy dysfunkcji zwieracza Oddiego

Trzeba podkreślić, że objawy tego zaburzenia najczęściej i najszybciej mogą zaobserwować u siebie osoby stosujące dietę bogatą w tłuszcze, zwłaszcza modną w ostatnich latach dietę ketogeniczną.

Do typowych, choć nieswoistych objawów dysfunkcji zwieracza Oddiego zaliczymy przede wszystkim:

Ból w prawym górnym kwadrancie brzucha, często nasilający się po tłustych posiłkach;
Nudności i wymioty;
Wzdęcia i uczucie pełności.
Nieprawidłową konsystencję i kolor stolca (luźne, jasnożółte lub gliniaste);
Problemy skórne i spadek odporności, co jest spowodowane pogorszonym wchłanianiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K).

Dysfunkcja zwieracza Oddiego? W ARPwave wiemy, jak sobie z tym poradzić! Zarezerwuj termin wizyty

Diagnostyka

Dysfunkcja zwieracza Oddiego to trudny do zdiagnozowania problem zdrowotny, ponieważ początkowo objawy mogą sugerować np. nietolerancję pokarmową, zespół jelita drażliwego, refluks czy choroby trzustki i/lub wątroby.

W celu postawienia jednoznacznej diagnozy konieczne jest przeprowadzenie szeregu specjalistycznych badań, takich jak: USG jamy brzusznej, cholescynterografia (badanie obrazowe oceniające funkcję pęcherzyka żółciowego i zwieracza Oddiego) oraz manometria zwieracza Oddiego (badanie oceniające ciśnienie w przewodzie żółciowym).

Dieta ketogeniczna a ryzyko dysfunkcji zwieracza Oddiego

W kontekście dysfunkcji zwieracza Oddiego coraz częściej podnoszony jest temat modnej diety ketogenicznej, w której aż 75% kalorii pochodzi z tłuszczów. Jest ona szczególnie ryzykowna u osób starszych, u których występują problemy z prawidłowym wydzielaniem żółci, co może być związane ze zmniejszoną aktywnością pęcherzyka żółciowego oraz właśnie zaburzeniami pracy zwieracza Oddiego.

Porada eksperta Rehabilitacji ARPwave:

Tłuszcze nasycone, w które obfituje dieta ketogeniczna, wymagają większej ilości soli żółciowych do prawidłowego trawienia. Przy niedostatecznej produkcji żółci nadmiar tych tłuszczów może prowadzić do biegunek tłuszczowych i problemów z wchłanianiem innych składników odżywczych.

Jak przywrócić poprawną pracę zwieracza Oddiego?

Najważniejsze jest stosowanie zbilansowanej diety, ze stopniowym wprowadzaniem większych ilości tłuszczów.

W przyspieszeniu poprawy funkcjonowania zwieracza Oddiego bardzo pomaga prawidłowo dobrana rehabilitacja, która stymuluje ten mięsień i – w połączeniu z dietą, suplementacją oraz aktywnością fizyczną – stopniowo przywraca jego poprawne działanie. Jest to szczególnie zalecane u osób starszych, u których występują problemy układem żółciowym, a także u osób stosujących dietę ketogeniczną.

Jesteś na keto i masz problemy ze zwieraczem Oddiego? Umów się na pierwszą wizytę w gabinecie Rehabilitacji ARPwave!

W Rehabilitacji ARPwave wiemy, jak przywrócić funkcję zwieracza Oddiego i wyeliminować objawy zaburzenia pracy tego mięśnia. Zapraszamy do naszych gabinetów w Warszawie i Konstancinie.

Zachęcamy również do lektury innych artykułów poradnikowych na blogu Rehabilitacji ARPwave. Nasi eksperci podpowiadają w nich m.in., jakie mogą być przyczyny spuchniętego śródstopia, gdzie szukać pomocy w przypadku doświadczania przewlekłego bólu biodra, a także omawiają podstawowe zasady dbania o ergonomię w miejscu pracy.

02 marca 2025

CIESZ SIĘ RUCHEM BEZ BÓLU