Chondromalacja chrząstki w stawie rzepkowo-udowym: objawy, leczenie, rokowania

Chondromalacja to jedna z najczęściej diagnozowanych dysfunkcji w obrębie stawu rzepkowo-udowego. Początkowo całkowicie bagatelizowana przez pacjentów, z czasem może doprowadzić do poważnego zaburzenia funkcjonowania całego stawu kolanowego, uniemożliwiać komfortowe uprawianie sportu czy nawet wykonywanie prostych czynności, jak wchodzenie po schodach czy dłuższe siedzenie na kanapie. Czym dokładnie jest chondromalacja chrząstki w stawie rzepkowo-udowym? Jak się ją rozpoznaje i leczy? Zapraszamy do lektury naszego artykułu.

Chondromalacja: co to oznacza?

To trudne słowo powstało poprzez połączenie wyrazów „chondro”, oznaczającego chrząstkę oraz „malacje”, czyli rozmiękanie. Nietrudno się zatem domyślić, że mamy tutaj do czynienia z procesem uszkadzania powierzchni chrzęstnej stawu rzepkowo-udowego, włącznie z wystąpieniem pęknięć i ubytków sięgających kości.

Schorzenie to dotyczy chrząstki znajdującej się na wewnętrznej powierzchni stawowej rzepki oraz w tzw. bruździe międzykłykciowej (powierzchni stawowej kości udowej). W większości przypadków (około 80%) u pacjentów diagnozuje się tą pierwszą postać.

Przyczyny

Nie ma jednej dominującej przyczyny tego schorzenia. Można natomiast wyróżnić trzy podstawowe kategorie czynników ryzyka, które są bezpośrednio związane z diagnozowaniem chondromalacji chrząstki w stawie rzepkowo-udowym. Chodzi o:

Urazy ortopedyczne w obrębie stawu kolanowego (np. zerwanie ACL) oraz urazy mięśniowe (zwłaszcza mięśnia czworogłowego). Bardzo często na chondromalację cierpią osoby, które doznały zwichnięcia rzepki.
Zaburzenia funkcji rzepki – zwykle problem ten dotyczy osób nieaktywnych fizycznie, prowadzących siedzący tryb życia i cierpiących na np. kolano kinomana. Zdarza się również, że chondromalację diagnozuje się u osób uprawiających sport, ale popełniających poważne błędy treningowe – głównie są to biegacze (problem gęsiej stopki) czy osoby grające w koszykówkę, piłkę ręczną etc. (kolano skoczka).
Uszkodzenie chrząstki – nazywane degeneracyjnym, czyli wynikającym albo z nieprawidłowej budowy chrząstki w stawie rzepkowo-udowym, albo niezaleczonego urazu.

Problemy z kolanami? Sprawdź skuteczność rehabilitacji metodą ARP!

Objawy chondromalacji rzepki

U dużej grupy pacjentów na początkowym etapie rozwoju schorzenia nie występują żadne swoiste objawy. To niestety prowadzi do tego, że pacjenci zgłaszają się do ortopedy lub fizjoterapeuty na tyle późno, że nie mogą już normalnie funkcjonować z powodu silnego bólu w przedniej części stawu – zwłaszcza podczas uginania kolan.

Do typowych objawów towarzyszących temu zaburzeniu możemy zaliczyć także konieczność częstego prostowania stawu kolanowego podczas siedzenia, co przynosi ulgę i pozwala pozbyć się bólu. Z czasem staje się to zachowaniem nawykowym – pacjent odruchowo prostuje kolana kilka razy na godzinę, także podczas jazdy samochodem.

Diagnostyka

Zdiagnozowanie tego schorzenia wymaga kompleksowego podejścia ze strony lekarza czy fizjoterapeuty. Trzeba wykluczyć inne prawdopodobne przyczyny dolegliwości, na jakie uskarża się pacjent, a więc konieczne jest ocenienie m.in. stabilności rzepki i rotacji kości udowej. Specjaliści z reguły wywołują też krepitacje, czyli chrupanie stawu kolanowego – ten objaw wyraźnie wskazuje już na chondromalację stawu rzepkowo-udowego.

Aby mieć pewność, z czym właściwie pacjent się zmaga, warto wykonać test Zohlena. Polega on na tym, że pacjent kładzie się na plecach i prostuje staw kolanowy. Następnie lekarz lub fizjoterapeuta przyciska rzepkę do powierzchni stawowej uda, a pacjent stara się nadal prostować kolano, jednocześnie napinając mięsień czworogłowy. Jeśli pojawi się ból rzepki, będzie to już wskazywać na chondromalację. Ostateczne potwierdzenie może nam natomiast dać badanie obrazowe RTG.

ARP to skuteczny sposób na przywrócenie sprawności stawu kolanowego!

Rehabilitacja przy chondromalacji stawu rzepkowo-udowego

Rehabilitacja jest jednym z elementów procesu leczenia, ale zdecydowanie najważniejszym. Na początkowym etapie można również przyjmować niesteroidowe leki przeciwzapalne zmniejszające obrzęk i tym samym ból. W przypadku pacjentów z nadwagą lub otyłością konieczne jest też zredukowanie masy ciała. Następnie dobiera się indywidualny cykl rehabilitacji oraz pokazuje pacjentowi zestaw ćwiczeń do wykonywania w domu, które wzmacniają mięsień czworogłowy oraz pozwalają utrzymać ruchowość stawu rzepkowo-udowego.

Warto zaznaczyć, że u zdecydowanej większości pacjentów odpowiednio dobrana rehabilitacja okazuje się być w 100% skuteczna i pozwala wyeliminować potrzebę przeprowadzenia zabiegu – na przykład artroskopii kolana.

Jeśli natomiast chodzi o konkretne metody rehabilitacji, to bez wątpienia godna polecenia jest ARP – metoda opracowana na potrzeby wyczynowych sportowców, obecnie z powodzeniem wykorzystywana w przypadkach także chondromalacji chrząstki w stawie rzepkowo-udowym.

ARP polega na stymulowaniu tkanek w połączeniu z ćwiczeniami wzmacniającymi głowę przyśrodkową mięśnia czworogłowego, rozciągającymi pasmo biodrowo-piszczelowe, mięsień czworogłowy oraz stabilizującymi miednicę. Ta metoda rehabilitacji przynosi bardzo dobre i – co równie ważne – szybkie efekty, znacząco minimalizując ryzyko odnowienia się schorzenia i pozwalając pacjentowi wrócić do pełnej sprawności.

Już teraz umów się na konsultację w gabinecie Rehabilitacji ARPwave!

21 lipca 2020

CIESZ SIĘ RUCHEM BEZ BÓLU